☰

Z poradnika webdesingera cz.1 „Justowanie”

Wczoraj miałem okazje porozmawiać o justowaniu tekstów na stronie do obu marginesów z klientem. Klient uparty i na wszystkie argumenty odpowiada „a mnie się tak podoba” czy „płacę i ma być tak jak chcę” … więc beton kompletny. Przy okazji dysputy postanowiłem zebrać do kupy moje przemyślenia jak i praktyczną wiedzę na ten temat oraz poszerzyć o teorię. Na początek definicja:

Justowanie (inne nazwy to: justowanie tekstu, justowanie składu, wyjustowanie, wyrównywanie tekstu oraz gwarowo i raczej brzydko justyfikacja) – termin zecerski, przeniesiony także do DTP, oznaczający formowanie bloku tekstu poprzez wyrównanie położenia jego wierszy w celu nadania całości jednolitego, estetycznego wyglądu. Rozróżniamy:

  • justowanie poziome – wyrównanie do lewego marginesu, do prawego, centralnie (w osi) lub wyrównanie jednocześnie do obu marginesów; na wyrównywanie tylko do jednego z marginesów mówi się gwarowo skład w chorągiewkę
  • justowanie pionowe – do początku łamu, do końca, jednocześnie do obu, centralnie lub do zadanej linii bazowej (czyli równo od siebie oddalonych równoległych linii o ustalonym położeniu); justowanie pionowe ma znaczenie w układzie wielołamowym

Potocznie tekstem justowanym, bądź wyjustowanym, nazywa się często skład wyrównany do obu marginesów jednocześnie. […] 1

A co ja o tym myślę … no wyrównywanie tekstu omijam z tak daleka (zaraz pojawi się 50 osób które wszystkie argumenta bedzie chciało zbić, prosiłbym aby jednak patrzeć się na moje zdanie jak na moje zdanie a nie aksjomat) jak się tylko da, mam kilka powodów na takie zachowanie:

  • ludzkie oko lepiej czyta tekst i przeskakuje do następnej linijki kiedy wiersze są poszarpane, szczególnie przy szeszych kolumnach
  • przeglądarki jak na razie przy justowaniu żonglują tylko odstępami międzywyrazowymi co czasem daje efekt dość nieprzyjemnych odstępów, jeśli będą potrafiły zacnie rozstrzelić znaki i przenosić wyrazy* może zweryfikuje swoje zdanie
  • przy możliwości zmiany wielkości znaków dodanej na stronach wbrew pozorom łatwiej zapanować nad układem tekstu niejustowanego
  • różne przeglądarki różnie radzą sobie z justowaniem do obu marginesów przy krótkich tekstach w wąskiej kolumnie różnica wynieść może nawet kilka wierszy (ten problem dotyczy również tekstu wyrównanego do lewej ale mniejsza jest różnica)
  • justowanie obustronne stosuje się w gazetach wąskich kolumnach tekstu celem upchania jak największej liczby tekstu, wyświetlany tekst na monitorze (gdzie oczy męczą się szybciej) nie ma raczej ograniczenia ilościowego i tendencja jest raczej obecnie odwrotna – celem ułatwienia czytania stosuje się coraz większe odstępy między wierszami czy właśnie brak justowania
  • patrząc nawet na formularze** (wow! wreszcie do tego doszli) zdecydowanie mało modne staje się justowanie obustronne – raczej dostosowuje się obecnie długość pola do spodziewanego kontentu (na smashingmagazine.com był ciekawy tekst o tym)
  • moje subiektywne zdanie – tekst wyrównany do lewej wygląda najlepiej

WSTAW_GOOGLE

Teoretycznie za justowaniem przemawia wrażenie porządku i harmonii ale niestety internet rządzi się swoimi prawami i mimo że druk, publikacje on-linie i przekaz audiowizualny zbliżają się do jednego punktu to jednak jeszcze narzędzia ograniczają i wymuszają odmienne działania dla tych różnych pól.

Tak naprawdę prawidłowe justowanie obustronne wykona tylko DTP’owiec z doświadczeniem, większośc webdesingerów jednak z DTP ma niewielką styczność, a na pewno nie z profesjonalnym składem tekstów.

Jeśli jednak klient się uprze … trzeba pamiętać że im więcej wyrazów w linijce tym mniejsze prawdopodobieństwo że wpadniemy w pułapki pustych przestrzeni w wierszu czy co gorsza „kaskady”. W ostateczności możemy teksty podzielić na sylaby przy pomocy specjalnego znacznika* (serwis taat.pl przygotował specjalne narzędzie do automatyzacji procesu) co powinno pomóc w większości wypadków.

Wspomnę może tylko jeszcze słowem o centrowaniu – centrowanie używane powinno być bardzo rzadko celem wyróżnienia np. nagłówka, przy dłuższych tekstach powoduje chaos i zamęt – centrowania powinno się wystrzegać bardziej niż justowania.

Porady te są raczej skierowane do osób mniej zaawansowanych, nie uważam się za „speca” a bardziej za praktyka z niewielką wiedzą teoretyczną i aby poszerzyć swoją wiedzę zachęcam raczej do odwiedzenia:

* – teoretycznie jest to możliwe za pomocą znacznika „­” niestety trzeba samemu dzielić wyrazy podczas przygotowania tekstów do publikacji. opcja działa dla przeglądarek: IE 5 Windows, IE 6 Windows, Safari 2.0.4 Mac, Opera 9.02 Windows, Opera 9.00 Windows, Opera 9.20 Windows, Opera 9.20 Linux, Konqueror 3.5.4 Linux, Iceweasel 2.0.0.3 Linux; natomiast nie wspierają: Firefox 2.0.0.3 Windows, Firefox 1.5.0.7 Linux, Firefox 1.5 Mac, Gran Paradiso alpha 3 2

** – jeśli już klient się upiera to staram się układać poszczególne pola o różnej długości w wiersze wyrównane obustronnie

Źródła:

1 Justowanie [online]. Wikipedia : wolna encyklopedia, 2008-07-7 02:01Z [dostęp: 2008-07-9 08:09Z]. Dostępny w Internecie: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Justowanie&oldid=13230885

2 TAAT Technologie Cyfrowe taat.pl

Tagi: , , , ,